رئیس فرهنگستان هنر و معاون سابق صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی معتقد است در زمان معاونت او طرح‌های زیادی برای رونق اقتصادی عرصه صنایع دستی مطرح شده بودند که اجرای برخی از آنها به نتیجه مطلوب رسید اما برخی دیگر از طرح‌ها به دلایلی مختلفی چون همه‌گیری ویروس کرونا نیمه‌کاره ماندند. طرح‌های زیادی برای رونق اقتصادی عرصه صنایع دستی مطرح شده بود.

بهمن نامور مطلق رئیس فرهنگستان هنر و محقق دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری دیباچه گفت:زمانی که مسئولیت معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی را برعهده داشتم،طرح‌های زیادی برای رونق اقتصادی عرصه صنایع دستی مطرح شده بود که برخی از آنها در حال اجرا بودند و برخی دیگر به نتیجه رسیده بودند مثلا ما توانستیم بازار موقت صنایع دستی را در اداره‌ها راه بیندازیم.در خصوص بازاریابی خارجی نیز نقاط فروشی را شناسایی کردیم و با حمایت از هنرمندان این نقاط را روز به روز افزایش دادیم.بازار فروش هنرمندان صنایع دستی در داخل کشور نیز رو به رشد بود.آمارهای چرخش مالی نیز همین نتایج را نشان می‌دهد.

او افزود:ما تلاش داشتیم در قالب برخی از طرح‌های ارائه شده،کارخانه‌های تولید خودرو را به تجهیز محصولاتشان با صنایع دستی ترغیب کنیم.این امر در آن زمان محقق نشد زیرا مدیران کارخانه‌های خودروسازی التزامی برای این کار نمی‌دیدند و ارتباطی میان سازمان میراث فرهنگی و صمت یا خودروسازان برقرار نشد البته این ارتباط می‌توانست در آینده برقرار شود.

رئیس فرهنگستان هنر به راه‌اندازی بازارهای استانی صنایع دستی و شکل‌گیری خانه‌های خلاقیت اشاره کرد و گفت:شعار ما این بود(هر شهرستان؛یک بازار سنتی صنایع دستی).ما با همین شعار روی پروژه احیای عودلاجان کار کردیم البته مقاومت‌هایی در مقابله با ما شد اما این بازار راه افتاد .در کل اگر شرایط همانطور پیش می‌رفت،شکوفایی در بازار صنایع دستی ایجاد می‌شد و در این صورت حوزه‌های تولید و آموزش عرصه صنایع دستی نیز بهبود پیدا می‌کردند.در این میان برخی مسائل خارجی و داخلی ما را از رسیدن به نتیجه مطلوب بازمی‌داشتند.بسیاری از این مسائل با تغییر مدیریت در سازمان میراث فرهنگی ایجاد می‌شدند یعنی ما تلاش می‌کردیم که مدیران وقت را با اهمیت صنایع دستی در روند اقتصادی کشور آشنا کنیم و درست زمانی که به چند قدمی تحقق اهدافمان می‌رسیدیم با تغییر مدیریت‌ها مواجه می‌شدیم.

نامور مطلق گفت:برخی از کارشناسان همچون من با دیدن وضعیت آن زمان  ترجیح دادند که به عنوان استاد دانشگاه فعالیت در عرصه صنایع دستی را ادامه بدهند.این افراد طاقت تغییرات پیاپی مدیریتی در سازمان میراث فرهنگی را نداشتند زیرا درک صنایع دستی توسط مسئولان کمی دشوار بود و این امر برخی از تلاشگران عرصه صنایع دستی و هنرهای سنتی را فرسوده می‌کرد.

او ادامه داد:روی کار آمدن ترامپ ضربات شدیدی را به بازار صنایع دستی ایران زد.البته این به آن معنا نیست که نمی‌شد برای بهبود وضعیت بازار صنایع دستی کار دیگری کرد.ما در حوزه‌های سوغات زیارتی و شرکت‌های دانش‌بنیان هنری برنامه‌های مفصلی داشتیم.برخی از این برنامه‌ها به نتیجه مطلوب رسیدند و برخی دیگر آنچنان که باید و شاید نتیجه ندادند.

نامور مطلق بیان کرد:همه‌گیری ویروس کرونا مشکلات بازار صنایع دستی کشورمان را تشدید کرد و بازارهای نوروزی و فصلی این صنایع را به تعطیلی کشاند.به تبع حوزه‌های تولید و آموزش صنایع دستی نیز مختل شدند.

او افزود:امیدوارم در دوره‌های پساکرونایی و پساترامپی افق‌هایی به روی هنرمندان و تلاشگران عرصه صنایع دستی باز شوند و بازارهای صنایع دستی در داخل و خارج کشور تقویت شوند و رونق پیدا کنند.پیشنهاد من به دولت آینده این است که پیکره از هم‌گسیخته،مثله‌شده و قطعه قطعه شده صنایع دستی به نوعی در یکجا جکع شود که ساختار عرصه صنایع دستی اصلاح شود .بهتر است تکامل و اجرای قانون حمایت از استادکاران صنایع دستی و فرش نیز در دستور کار دولت آینده قرار بگیرد.قوانین صادرات و واردات صنایع دستی نیز مشکل دارند.از طرف دیگر ما باید صنایع دستی را با اموزش به روز کنیم.انتخاب مدیران شایسته برای عرصه صنایع دستی اهمیت زیادی دارد.این مدیر باید مردمی ،خوش‌فکر و متخصص باشد.

این محقق دانشگاه تأکید کرد:دولت آینده یکی از آخرین فرصت‌های احیای عرصه‌های صنایع دستی و هنرهای سنتی است و اگر نتوانیم از این فرصت استفاده مناسبی بکنیم،به مرور زمان با دلسردی هنرمندان صنایع دستی مواجه خواهیم شد و ادامه چنین روندی کشورمان را به یک کشور بدون صنایع دستی تبدیل خواهد کرد.

گفت و گو از : نسرین خدایاری